Συνέντευξη

• Αναζήτηση πληροφοριών για την επιχείρηση. Αναζητούμε πληροφορίες για την επιχείρηση είτε από φίλους, είτε μέσω internet ώστε να ξέρουμε που πάμε.
  
• Η εξωτερική μας εμφάνιση. Το ντύσιμο και η γενικότερη παρουσία μας παίζουν σημαντικό ρόλο για τη δημιουργία αυτής της πρώτης εντύπωσης. Πρέπει να είναι φροντισμένη και να ταιριάζει με τις απαιτήσεις της θέσης εργασίας και με το γενικότερο κλίμα που επικρατεί στον οργανισμό ή την εταιρεία.
  
• Ο χρόνος άφιξης στο χώρο της συνέντευξης. Καλό είναι να φτάνουμε στο χώρο της συνέντευξης περίπου δέκα έως είκοσι λεπτά πριν από τον προκαθορισμένο χρόνο για να εξοικειωθούμε με το χώρο και να σχηματίσουμε μια πρώτη εντύπωση για την εταιρεία ή τον οργανισμό.
  

• Κινήσεις του σώματος. Η μη λεκτική επικοινωνία είναι εξίσου σημαντική με τη λεκτική και πολλές φορές η ερμηνεία των κινήσεων ή των αντιδράσεων του συνομιλητή μας μπορεί να μας οδηγήσει σε ενδιαφέροντα συμπεράσματα. Λέγοντας «μη λεκτική επικοινωνία», εννοούμε τη στάση του σώματος, το βλέμμα, και γενικότερα εκείνες τις κινήσεις και τις αντιδράσεις που μπορεί να αποτελέσουν ενδείξεις για τις σκέψεις μας ή τα συναισθήματα μας.
  
• Στάση σώματος. Προσοχή στη συνεχή αλλαγή της στάσης του σώματος γιατί μπορεί να ερμηνευτούν από το συνεντευκτή ως ενδείξεις ανασφάλειας ή αναξιοπιστίας.
  
• Κλίμα συνέντευξης. Το κλίμα της συνέντευξης πρέπει να προσεγγίζει εκείνο μιας φιλικής αλλά ταυτόχρονα και επαγγελματικής συζήτησης. Ορισμένα σημεία που θα μας βοηθήσουν να κατανοήσουμε καλύτερα τη συμπεριφορά μας στη διάρκεια της συνέντευξης, είναι τα ακόλουθα: (i) Κατά τη διάρκεια της συνέντευξης ακούμε το συνομιλητή μας και, το κυριότερο, φροντίσουμε να γίνει αντιληπτό ότι δίνουμε προσοχή στις απόψεις του ή στις ερωτήσεις που διατυπώνει. (ii)Το περιεχόμενο των απαντήσεων μας έχει πάντοτε άμεση σχέση με τις ερωτήσεις. Ο συνεντευκτής θέλει να ακούσει τις απόψεις μας για τα θέματα που τον ενδιαφέρουν και όχι να αναλώσει το χρόνο του ακούγοντας γλαφυρές διηγήσεις που δεν έχουν καμιά σχέση με το αντικείμενο της συνέντευξης.
  
• Ψυχραιμία. Σε καμία περίπτωση δεν αντιδικούμε με το συνεντευκτή και δεν χάνουμε την ψυχραιμία μας, ανεξάρτητα από το είδος και το περιεχόμενο των ερωτήσεων. Ας μην ξεχνάμε ότι πιθανόν ορισμένες ερωτήσεις να έχουν ως στόχο τη διερεύνηση των αντιδράσεων μας σε καταστάσεις πίεσης.
  

Οι ερωτήσεις που γίνονται κατά τη διάρκεια της συνέντευξης έχουν ορισμένα χαρακτηριστικά, που μας επιτρέπουν να τις κατατάξουμε σε μια από τις παρακάτω κατηγορίες:

• Κλειστές ερωτήσεις: Πρόκειται για εκείνες τις ερωτήσεις που επιδέχονται συνήθως μονολεκτική, και σε κάθε περίπτωση, σύντομη απάντηση (π. χ. «πού μένετε «έχετε παιδιά;»), Ο συνεντευκτής κάνει αυτές τις ερωτήσεις προκειμένου να έχει στη διάθεση του ορισμένα στοιχεία για μας και συνήθως για να συμπληρώσει τον κατάλογο με τα δεδομένα που έχει για κάθε υποψήφιο. Πάντοτε οι απαντήσεις στις ερωτήσεις αυτές είναι σύντομες, με στόχο να βοηθήσουν το συνομιλητή μας να συγκεντρώσει τις απαραίτητες πληροφορίες. Σε ειδικές μόνο περιπτώσεις μπορούμε να παραβούμε αυτόν τον κανόνα και μόνο όταν εκτιμήσουμε πως η μονολεκτική απάντηση για κάποιους λόγους μας αδικεί (στην περίπτωση, για παράδειγμα, που μένουμε μακριά από την έδρα της εταιρείας, μπορούμε να διευκρινίσουμε πως σε περίπτωση πρόσληψης θα αλλάξουμε τόπο διαμονής).
  
• Ανοικτές ερωτήσεις: Είναι εκείνες οι ερωτήσεις που επιδέχονται οποιουδήποτε τύπου απάντηση από την πλευρά μας και μας δίνουν την ευκαιρία να αναπτύξουμε την άποψη μας για κάποιο συγκεκριμένο θέμα (π. χ. «γιατί θέλετε να εργαστείτε σε αυτή τη θέση;»).Ο συνεντευκτής υποβάλλει τέτοιου είδους ερωτήσεις γιατί θέλει να διερευνήσει συγκεκριμένα χαρακτηριστικά της προσωπικότητας μας σε θέματα που οι πληροφορίες, του βιογραφικού μας σημειώματος συνήθως δεν επαρκούν. Οι απαντήσεις που δίνουμε σε μια σειρά από ερωτήσεις αυτού του τύπου δεν πρέπει να αντιφάσκουν μεταξύ τους και καλό είναι να συμβάλλουν στη διαμόρφωση της εικόνας που εμείς θέλουμε να δώσουμε για τον εαυτό μας. Ο μεγαλύτερος κίνδυνος με τις ερωτήσεις αυτού του τύπου είναι να αναλωθούμε σε περίπλοκες αναλύσεις, χωρίς ειρμό, αρχή και τέλος, με αποτέλεσμα αφενός να εκνευρίσουμε το συνομιλητή μας και αφετέρου να μην κατορθώσουμε να δώσουμε μια ξεκάθαρη εικόνα για τους στόχους, τις ικανότητες και τις επιδιώξεις μας.
  
• Ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής: Οι ερωτήσεις αυτές μοιάζουν αρκετά με τις κλειστές, απλώς ο συνεντευκτής μας δίνει τη δυνατότητα να διαλέξουμε μεταξύ λίγων εναλλακτικών περιπτώσεων. Σε μερικές περιπτώσεις, και εφόσον κρίνουμε ότι αυτή ήταν η πρόθεση του συνεντευκτή, μπορούμε να απαντήσουμε σε ερωτήσεις αυτού του τύπου αναπτύσσοντας και τεκμηριώνοντας με συντομία την άποψη μας.
  
• Διευκρινιστικές ερωτήσεις: Οι ερωτήσεις αυτού του τύπου έχουν ως στόχο να διευκρινίσουν ορισμένα σημεία των απαντήσεων μας, που είτε δεν ήταν σαφή, είτε δημιούργησαν νέες ερωτήσεις στο συνεντευκτή.
  
• Ερωτήσεις πίεσης: Πρόκειται για ειδικού τύπου ερωτήσεις που έχουν ως στόχο να αποκαλύψουν πώς αντιδρά ο υποψήφιος σε συνθήκες πίεσης και άγχους. Συνήθως οι περισσότεροι συνεντευκτές τις αποφεύγουν, εκτός εάν οι απαιτήσεις της θέσης επιβάλλουν τη διερεύνηση των αντιδράσεων του υποψηφίου (αν, για παράδειγμα, πρόκειται για μια θέση πωλητή, μια ερώτηση πίεσης θα μπορούσε να είναι: «βλέπετε αυτό το ντοσιέ; προσπαθήστε να μου το πουλήσετε»).
  
• Ερωτήσεις αποδοχής: Πρόκειται για εκείνες τις ερωτήσεις που δείχνουν ότι ήδη έχουμε αξιολογηθεί σε κάποιο βαθμό θετικά και πως ο συνεντευκτής προχωράει πλέον συγκεκριμένων ερωτήσεων σε σχέση με την προοπτική της μελλοντικής μας απασχόλησης στην εταιρεία (π. χ. «σε περίπτωση που επιλεγείτε, από πότε μπορείτε να ξεκινήσετε να δουλεύετε εδώ;»). Οι ερωτήσεις αυτές, σε συνδυασμό με κάποιες μη λεκτικές αντιδράσεις του συνομιλητή μας, αποτελούν μια καλή ευκαιρία να ενισχύσουμε τις θετικές εντυπώσεις που ήδη έχουμε δημιουργήσει και να αυξήσουμε τις πιθανότητες να προσληφθούμε στη συγκεκριμένη θέση.
  

Είναι σημαντικό να μπορούμε να ερμηνεύσουμε σε ποια από τις παραπάνω κατηγορίες εντάσσεται η κάθε ερώτηση του συνεντευκτή, γιατί, όπως είδαμε, απαιτείται διαφορετικός χειρισμός ανάλογα με την περίπτωση.